หลายคนอาจไม่รู้ว่า Valve มีสิ่งที่เรียกว่า Steam Play หรือการซื้อเกมครั้งเดียว เล่นได้บนทุกระบบปฏิบัติการไม่ว่าจะเป็นวินโดวส์ แมค ลินุกซ์ ซึ่งปัจจุบันมีเกมบน Steam มากกว่า 3,000 เกมที่รองรับลินุกซ์ด้วย
แต่ถ้าเกมนั้นไม่มีเวอร์ชันลินุกซ์จะทำอย่างไร? อดเล่นงั้นหรือ? แนวทางของ Valve จึงเป็นการทำให้เกมบนวินโดวส์สามารถเล่นบนลินุกซ์ได้เยอะที่สุด ด้วยการปรับปรุง Wine ในชื่อใหม่ว่า "Proton"
Proton ช่วยให้เกมเวอร์ชันวินโดวส์สามารถรันบนลินุกซ์ได้ทันที นอกจากนี้ Valve ยังดัดแปลงส่วนอื่นๆ ให้ประสบการณ์การเล่นดีขึ้น เช่น การเรียกใช้ DirectX 11/12 จะเป็นการใช้ Vulkan แทน, เกมจะรองรับ Steamworks และ OpenVR เวอร์ชันลินุกซ์โดยตรง, ปรับปรุงประสิทธิภาพให้ดีขึ้นจาก Wine รุ่นปกติ และรองรับคอนโทรลเลอร์-การเล่นแบบฟูลสกรีนได้ดีกว่าเดิม
ภาพจาก Steam Community
Valve ระบุชื่อเกมดังบน Steam ที่ทดสอบแล้วว่าเล่นบนลินุกซ์ได้ดี เช่น Doom เวอร์ชันปี 2016, Doom VFR, Fallout Shelter, Star Wars: Battlefront 2, Tekken 7, NieR: Automata และมีเกมอีกจำนวนมากรอการทดสอบในวงกว้างต่อไป
Valve อธิบายว่าการรันเกม DirectX บนวินโดวส์ผ่าน Proton ย่อมมีประสิทธิภาพไม่เท่าต้นฉบับเพราะต้องแปลง API แต่ถ้าเป็นเกมที่เขียนด้วย Vulkan จะไม่มีปัญหาเรื่องนี้เลย ส่วนปัญหาอื่นที่อาจพบจะเป็นเรื่อง DRM หรือระบบต้านโกงที่ทำให้เกมรันบนลินุกซ์ไม่ได้
ตอนนี้ Proton ยังอยู่ในขั้นทดสอบ ผู้สนใจต้องติดตั้ง Steam เวอร์ชันเบต้าของลินุกซ์ก่อน ตัว Proton เปิดเป็นโอเพนซอร์สบน GitHub แต่ข่าวร้ายคือ Valve ไม่สนใจทำเวอร์ชันแมคในตอนนี้
ที่มา - Steam