โลก DeFi เริ่มมีการเทรดเหรียญ synthetic stock หรือเหรียญคริปโตอิงราคาหลักทรัพย์ มากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งบนแพลตฟอร์ม เช่น Mirror Protocol และ Synthetix โดยเหรียญ synthetic stock เหล่านี้ เป็นเหรียญที่ถูกสร้างขึ้นโดยอิงมูลค่าจากจริงของหลักทรัพย์ เช่นหุ้น Apple หรือ Tesla แต่กระบวนการซื้อขายไม่ต้องผ่านการกำกับดูแลเหมือนหุ้นในตลาดหลักทรัพย์แต่อย่างใด
หุ้นเสมือนในโลก DeFi จะทำงานได้ต้องมีคนวางหลักทรัพย์ก้อนหนึ่งเพื่อเตรียมรับซื้อหุ้นคืน โดยกรณีของ Mirror ผู้ออกหุ้นต้องวางเงิน 1.5 เท่าตัวของมูลค่าหุ้นที่จะเปิดให้ซื้อขายด้วยหลักทรัพย์เช่น stablecoin จากนั้นระบบจะเทียบราคาหุ้นในบล็อคเชน กับราคาหุ้นในโลกความเป็นจริงที่ได้จาก price oracle
หากราคาในบล็อคเชนสูงกว่าโลกภายนอกก็จะจูงใจให้มีคนสร้างหุ้น (mint) หุ้นออกมาขาย หรือหากหุ้นในบล็อคเชนถูกกว่าก็สามารถขายหุ้นเสมือนคืนเป็นหลักทรัพย์ที่ผู้ออกหุ้นเสมือนวางไว้ ทำให้ภาพรวมแล้วหุ้นเสมือนจะมีราคาใกล้เคียงกับหุ้นจริง
กระบวนการทั้งหมดจะเป็นการบริหาร อุปสงค์-อุปทาน เพื่อรักษาระดับราคาหุ้นเสมือน ให้ใกล้เคียงกับหุ้นจริงไปในตัว โดยราคาอาจต่างกันได้ตั้งแต่หลักไม่กี่เพนนี ไปจนถึงหลายดอลลาร์ ตามแต่ช่วง และทั้งหมดนี้ทำงานอยู่บนระบบบล็อกเชน
แพลตฟอร์มเช่น Mirror Protocol มีรายได้จากการที่มูลค่าเหรียญของแพลตฟอร์ม (MIR token) เพิ่มขึ้น ส่วนค่า fee จากการมิ้นต์และเบิร์นเหรียญ จะถูกนำกลับไปเป็นรางวัลให้ผู้ใช้ที่ฝากเหรียญต่างๆ ไว้กับแพลตฟอร์มเพื่อเพิ่มสภาพคล่อง
แม้ปัจจุบันมูลค่าตลาดของเหรียญหุ้นเสมือน ยังน้อยมากเมื่อเทียบกับมูลค่าตลาดของหุ้นจริง เช่นเหรียญ Mirror Apple (mAAPL) ที่มีมูลค่าตลาดราว 34 ล้านดอลลาร์ เทียบกับหุ้น AAPL จริง ที่มีมูลค่า 2.3 ล้านล้านดอลลาร์ แต่สถาบันการเงินเช่นกองทุนสินทรัพย์ดิจิทัลอย่าง Arrington XRP Capital ก็จับตามองและให้การสนับสนุน Mirror Protocol โดยมองว่าเหรียญสินทรัพย์เสมือนนี้ เป็นม้าโทรจันที่โลก DeFi จะใช้แทรกตัวเข้ามาในตลาดหลัก
หน่วยงานภาครัฐ อาจเข้ามาจับตามองตลาดหุ้นเสมือนที่ใช้ stablecoin เป็นสินทรัพย์ค้ำประกันมากขึ้น หลังเกิดเหตุการณ์ stablecoin สกุล IRON ของ Iron Finance ที่ใช้เหรียญ TITAN ของเว็บเอง ค้ำประกันมูลค่าเหรียญ IRON ไว้ 25% แต่เหรียญ TITAN กลับสูญเสียมูลค่าจนเหลือใกล้เคียงกับ 0 ส่งผลให้ IRON เหลือมูลค่าไม่ถึง 1 ดอลลาร์ไปด้วย ซึ่ง Mark Cuban นักลงทุนเจ้าของทีมบาสเก็ตบอล Dallas Mavericks ผู้เคยถือเหรียญ IRON และน่าจะสูญเสียเงินไปพอสมควร ก็ออกมาเรียกร้องให้รัฐเข้ามาควบคุมตลาด stablecoin เช่นกัน
ส่วน Joseph Saluzzi หนึ่งในผู้ก่อตั้ง Themis Trading บริษัทโบรกเกอร์ชั้นนำของสหรัฐ ก็มองว่าเรื่องนี้ (synthetic stock) อาจมีปัญหากับคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (SEC) สหรัฐได้ เพราะการเทรดหุ้นเสมือนที่อยู่นอกเหนือการจัดการ อาจส่งผลต่อนักลงทุนในตลาดหลัก และตัว SEC เอง มีบทบาทและหน้าที่ปกป้องนักลงทุนในตลาดหลัก
ฝั่ง Do Kwon เจ้าของ Terraform Labs ผู้ก่อตั้งบล็อกเชน Terra และ Mirror Protocol ระบุว่าตัวเขายังไม่เคยคุยกับหน่วยงานรัฐ, หน่วยงานของ NASDAQ หรือกองทุนใดๆ ที่ถูกนำมาทำเหรียญเสมือน แต่เขามองว่าการพยายามจะเข้ามาหยุดตลาดคริปโตบนบล็อกเชนที่ทำงานด้วยโค้ดแบบโอเพ่นซอร์ส และมีผู้ใช้อยู่ทั่วโลก คงไม่ใช่เรื่องง่ายนัก
ทุกวันนี้กระดานขายหุ้นเสมือนแบบ DeFi มีมูลค่าสินทรัพย์วางอยู่ในกระดาน (total value locked - TVL) สูงขึ้นอย่างรวดเร็ว เช่น Mirror Protocol ปัจจุบันมี TVL สูงถึง 1.85 พันล้านดอลลาร์ ขณะที่ Synthetix มี TVL ที่ 1.74 พันล้านดอลลาร์ เพิ่มขึ้นจากปีที่แล้วเกือบสามเท่าตัว และกำลังเติบโตขึ้นเรื่อยๆ
คำชี้แจง: บทความนี้ไม่ใช่คำแนะนำในการลงทุน การลงทุนมีความเสี่ยงสูง ผู้ลงทุนควรศึกษาข้อมูล และใช้วิจารณญาณก่อนการลงทุน
ที่มา - Bloomberg