นักพัฒนาเกมชาวบราซิล Mark Venturelli จากสตูดิโออินดี้ Rogue Snail ได้รับเชิญไปพูดในงานสัมมนา Brazil International Games Festival 2022 ในหัวข้อ "อนาคตของการออกแบบเกม" (Future of Game Design) ซึ่งดูเหมือนเป็นการบรรยายธรรมดาๆ ไม่มีอะไรเป็นพิเศษ
แต่หลังจากเขาแนะนำตัวเองได้ 3 สไลด์ เขาก็ขีดฆ่าคำว่า "Future of Game Design" แล้วเปลี่ยนมาพูดหัวข้อ "Why NFTs are a Nightmare" แทน (รวมถึง Play-to-Earn, Crypto, Blockchain) โดยได้รับเสียงปรบมือจากคนในห้องอย่างล้นหลาม ท่ามกลางสปอนเซอร์ของงานสัมมนาที่เป็นบริษัทสายคริปโตจำนวนมาก
การบรรยายของ Venturelli เริ่มจากมุมมองต่อสังคม เขาบอกว่าบล็อกเชนเป็นโซลูชันที่ดีในการแก้ปัญหาที่ผิด (a brilliant solution to the wrong problem) เพราะบล็อกเชนมุ่งแก้ปัญหาเรื่องความเชื่อถือ (trust) โดยมองว่าคนไม่เชื่อใจกันและกัน จึงต้องหาวิธีตรวจสอบ แต่แท้จริงแล้ว ความเชื่อใจกันคือภาพสะท้อนของสังคมมนุษย์ที่พัฒนาขึ้นเรื่อยๆ ต่างหาก
Venturelli ยกตัวอย่างว่ามนุษย์ถ้ำสมัยก่อนอยู่ด้วยความหวาดระแวงว่า ระหว่างที่ตัวเองออกจากถ้ำไปล่าสัตว์ อาหารและข้าวของในถ้ำจะถูกมนุษย์ถ้ำคนอื่นขโมยไป ทางแก้ปัญหาจึงเป็นการรวมกลุ่มและทำข้อตกลงกันว่าจะไม่ทำร้ายหรือขโมยของกันและกัน เมื่อเกิดความเชื่อใจกันแบบนี้ขึ้นแล้ว มนุษย์ถ้ำจึงมีเวลาและพลัง (energy) ไปทำเรื่องอื่นๆ ที่มีประโยชน์มากกว่า คิดค้นสิ่งต่างๆ ให้มนุษยชาติพัฒนาไปได้ การยอมทิ้งเสรีภาพส่วนตัว (บางส่วน เช่น อิสระในการทำร้ายกัน) ช่วยให้สังคมมนุษย์มีเสรีภาพที่จะไปทำเรื่องใหม่ๆ มากขึ้น
เขายังบอกว่า การที่เราอยู่ในสังคมที่มีความเชื่อใจกันน้อย จะเปลืองพลังงานสูง (less trust = more energy) ทั้งพลังกายพลังใจของบุคคล และพลังงานไฟฟ้า โดยเปรียบเทียบระบบการเงินผ่านธนาคารที่ใช้พลังงานน้อยกว่าบล็อกเชนมากในปริมาณผู้ใช้เท่ากัน
Venturelli ยังพูดถึงการเก็งกำไร (speculation) ว่าเป็นสิ่งที่ไม่ดี ทำให้เราต้องออกกฎห้ามคาสิโนหรือแชร์ลูกโซ่ การเก็งกำไรเป็นระบบ zero sum คือมีผู้แพ้ชนะ คนที่ได้เงินมาจากเงินของคนอื่นที่เสียไป การเก็งกำไรไม่ได้สร้างคุณค่าให้สังคม แบบที่เกมหรือกีฬาช่วยสร้างความบันเทิง สายสัมพันธ์ วัฒนธรรม
เขาบอกว่าแนวคิด NFT หรือ Play-to-Earn เป็นสิ่งที่ไม่ได้มีอะไรใหม่เลย แนวคิดเรื่องการซื้อขายแลกเปลี่ยนไอเทมในเกมมีมานานแล้ว มันคือการนำเสนอของเดิมๆ ด้วยวิธีการที่แย่กว่าเดิม (nothing new but worse) ต่างหาก
Venturelli สรุปการบรรยายของเขาว่า อนาคตของการออกแบบเกม ก็คือทำสิ่งที่ตรงข้ามกับ Play-to-Earn นั่นแหละ การหาเงินมากๆ ไม่ควรเป็นเป้าหมาย เราควรมุ่งเน้นการสร้างคุณค่าให้กับคนจำนวนมาก โดยไม่ต้องพึ่งพาบล็อกเชน หรือการเก็งกำไรกัน
ผู้สนใจสามารถอ่าน สไลด์ภาษาอังกฤษของ Venturelli ประกอบ