ช่วงหัวค่ำวันนี้ ไมโครซอฟท์ได้แถลงข่าวเปิดตัว Windows Phone 7 อย่างเป็นทางการ โดยประกาศตัวเครื่องโทรศัพท์ชุดแรกจำนวน 10 รุ่นจากผู้ผลิตทั้งหมด 4 บริษัท ซึ่งจะเริ่มวางขายในช่วง 1-2 เดือนข้างหน้าใน 10 ประเทศ (ยังไม่มีประเทศไทย)
ก่อนจะไปถึงบทวิเคราะห์ ผมขอย้อนข้อมูลของ Windows Phone 7 ทั้งที่ประกาศมาก่อนหน้านี้ และเพิ่งประกาศในวันนี้ก่อนนะครับ
ผู้ผลิตมือถือที่ร่วมเปิดตัว WP7 มีด้วยกัน 4 รายคือ HTC, Samsung, LG และ Dell รายที่เคยเป็นข่าวแต่ยังไม่มาจริงคือ Sony Ericsson
รายละเอียดของมือถือแต่ละยี่ห้อ ดูได้จากข่าวที่คุณ nuntawat เขียนแยกตามยี่ห้อไว้
มือถือทุกรุ่นมีสเปกใกล้เคียงกันคือ ซีพียู Snapdragon 1 GHz ส่วนขนาดหน้าจอและกล้องจะต่างกันไปตามแต่ละรุ่นย่อย รวมถึงฟีเจอร์เฉพาะรุ่นบางอย่าง เช่น คีย์บอร์ด QWERTY หรือลำโพงเพิ่มพิเศษในกรณีของ HTC Surround เป็นต้น
วิดีโอแนะนำมือถือเฉพาะรุ่นที่ขายในสหรัฐคราวนี้
มือถือแต่ละรุ่นจะแยกย้ายกันไปขายตามแต่ละเครือข่าย เครือข่ายในประเทศเดียวกันมักจะไม่ได้มือถือซ้ำกัน ส่วนประเทศที่วางขายแบ่งได้เป็น 3 ทวีป คือ
(รายละเอียดดูใน press release ของไมโครซอฟท์)
ราคาที่เปิดเผยของ AT&T อยู่ที่ 199 ดอลลาร์แบบติดสัญญาสองปี คาดว่าเข้ามาบ้านเราคงสองหมื่นนิดๆ ระดับเดียวกับ iPhone 4 หรือ Samsung Galaxy S ครับ
โลกแห่งสมาร์ทโฟนนั้นคุ้นเคยกับธรรมเนียม "เซอร์ไพรส์" ของแอปเปิลไปเสียแล้ว มิหนำซ้ำ คู่แข่งอย่างกูเกิลและ RIM ก็ดำเนินแนวทางนี้ ทำให้เรา "คาดหวัง" ว่างานแถลงข่าวจะมีอะไรแปลกใหม่ให้ร้อง wow ไปอีกสามวัน และงานของไมโครซอฟท์ก็ไม่เว้น
แต่ไมโครซอฟท์ก็ยังเป็นไมโครซอฟท์ ทุกอย่างที่เราเห็นในงานแถลงข่าววันนี้ เป็นสิ่งที่ไมโครซอฟท์โชว์มาหมดแล้วตั้งแต่งาน Mobile World Congress ที่บาร์เซโลนาเมื่อเดือนกุมภาพันธ์ สิ่งที่ประกาศเพิ่มมีแค่รายการฮาร์ดแวร์พร้อมเปิดตัวเท่านั้น
ถ้ามองแบบเข้าข้างไมโครซอฟท์หน่อย ก็ต้องบอกว่าไมโครซอฟท์เพียงลำพังคงไม่สามารถซุ่มเงียบสร้างแพลตฟอร์มมือถือสุด wow อยู่ 1-2 ปีได้ ไมโครซอฟท์ระยะหลังหันมาใช้ยุทธศาสตร์ release early, release often แม้ว่าจะเสียความตื่นเต้นไปบ้าง แต่มันก็แลกกลับมาด้วยความเห็นอันมีค่าจากคู่ค้าและนักพัฒนาภายนอกนั่นเอง
Windows Phone 7 ที่เราเห็นในวันนี้ ไม่ต่างอะไรจาก SDK ที่แจกกันมาหลายเดือนแล้ว ถ้าให้สรุปคร่าวๆ อีกครั้ง Windows Phone 7 เปลี่ยน UI เป็นหลักครับ โดยหน้า home screen ทำเป็นช่องแสดงข้อมูลที่เรียกว่า Live Tiles ตามภาพ
ไมโครซอฟท์โฆษณา Live Tiles เป็นจุดขายหลักของ WP7 โดยบอกว่า "แค่ชำเลืองมองก็ได้ข้อมูลครบแล้ว" ตามสโลแกน "Glance and Go" และตรงกับใจความของโฆษณาที่หลุดมาก่อนหน้านี้
ผมแปะโฆษณาที่ออกมาเพิ่มอีกตัวตรงนี้เลยแล้วกันครับ
เบราว์เซอร์ใช้ IE, ค้นหาด้วย Bing, ดูแผนที่ด้วย Bing Maps อันนี้คงไม่ต่างอะไรจากสมาร์ทโฟนตัวอื่นๆ แค่เปลี่ยนมาใช้บริการออนไลน์ของไมโครซอฟท์แทนทั้งหมด
ในส่วนของอีเมล อาจมีจุดขายคือชื่อ Outlook ฟีเจอร์คงไม่มีอะไรต่างจากโปรแกรมอีเมลบนมือถือตัวอื่นๆ แต่ที่ผมดูวิดีโอในงานเปิดตัวและคิดว่าเป็น killer feature มากๆ คือ "เปิด PowerPoint แล้วไม่เพี้ยน" เสียดายไม่มีรูปภาพให้ดู
อันที่น่าสนใจคือแนวคิดเรื่อง "Hub" หรือหน้าจอรวมมิตรข้อมูล แยกตามประเภทของงานที่เราสนใจ ในเบื้องต้นไมโครซอฟท์ให้เรามา 6 อย่าง
Music + Videos Hub ตามชื่อคือดูหนังและฟังเพลง จุดที่เข้ามาเสริมคือบริการ Zune Pass ของไมโครซอฟท์ ฟังเพลงไม่จำกัดขอแค่เสียค่ารายเดือน (เมืองไทยน่าจะอดตามสูตร)
Pictures Hub บริหารจัดการรูปภาพ เหมือนกับสมาร์ทโฟนคู่แข่งอื่นๆ เพิ่มมานิดเดียวคือรูปจะถูกอัพโหลดไปไว้บนอินเทอร์เน็ตให้ทั้งหมด
People Hub หน้ารวม contact และสถานะใน social network คนที่ใช้พวก HTC Sense มาคงคุ้นเคยดีอยู่แล้ว
(ผมมีข้อกังขากับแนวคิดการรวมสถานะไปไว้ใน contact ว่ามันจะมีคนเข้าไปอ่านจริงๆ หรือ เพราะเอาเข้าจริงเราก็อ่านสถานะผ่านโปรแกรม Twitter/Facebook โดยเฉพาะแทน)
Office Hub ไมโครซอฟท์โชว์ฟีเจอร์นี้น้อยมาก ทั้งที่มันควรเป็นฟีเจอร์เด็ด มันเปิดไฟล์ของ Microsoft Office ได้แน่ๆ รวมถึงไฟล์ที่เก็บอยู่ใน SharePoint (แต่จะมีสักกี่คนกันที่ใช้ SharePoint โดยเฉพาะผู้ใช้ทั่วไป) สำหรับการแก้ไขเอกสาร อันนี้ต้องรอดูในรีวิวครับ
Games Hub เรื่องการต่อเชื่อมกับ Xbox Live อันนี้เห็นกันมานานแล้ว ส่วนเกมที่เปิดตัวเพิ่มในคราวนี้คือ 4 เกมดังจาก EA อันประกอบด้วย
ส่วนเกมอื่นๆ ที่เปิดตัวพร้อมเครื่อง เคยลงเป็นข่าวไปแล้ว ดูรายชื่อได้จาก Press Release ส่วนเกม
Marketplace Hub สุดท้ายคือ Marketplace ร้านขายของออนไลน์ของไมโครซอฟท์ โปรแกรมเปิดตัวพร้อมเครื่องได้แก่ Twitter, Netflix, IMDb ฯลฯ
ประเด็นอื่นๆ ด้านซอฟต์แวร์
ถ้าเราเอาความหวือหวาของแอปเปิลเป็นที่ตั้ง เราย่อมผิดหวังกับงานแถลงข่าวครั้งนี้ของไมโครซอฟท์อย่างแน่นอน
แต่ถ้าใช้กรอบวิเคราะห์ด้านยุทธศาสตร์มาประเมิน ผมว่าไมโครซอฟท์ทำการบ้านมาดีทีเดียว เพราะสามารถสร้างแพลตฟอร์มมือถือที่ "ไม่แพ้" คู่แข่ง (แม้ว่าจะยังไม่ชนะ) ภายในเวลาเพียง 8 เดือน นับจากที่ประกาศไว้ใน Mobile World Congress
ถ้าย้อนดูสองสามปีที่แล้วไมโครซอฟท์เงียบเหงามากนะครับ
จะเห็นว่าระยะห่างมันไกลขึ้นเรื่อยๆ ถ้าแอปเปิลสามารถออก iPhone 4 ได้ และไมโครซอฟท์ยังไม่สามารถออกอะไรที่ดีกว่าสาย WM 6.x ก็คงต้องพับเสื่อกลับบ้านไปในปีนี้
แต่สุดท้ายเราก็เห็นว่า WP7 ออกมากู้หน้าได้สำเร็จในระดับหนึ่ง ถ้าเอาเฉพาะตัวระบบปฏิบัติการและแอพพลิเคชันที่ติดมาด้วย มันทำได้เกือบทุกอย่างที่คู่แข่งทำได้ ไมโครซอฟท์กลับมา "ทันสมัย" ในระดับเดียวกับ iPhone และ Android ปล่อยให้โนเกียยังเคว้งอยู่ในกลุ่มระบบปฏิบัติการมือถือรุ่นเก่า
ฟีเจอร์ของ WP7 ยังไม่สมบูรณ์นัก เฉกเช่นเดียวกับ iPhone รุ่นแรก ในแง่ธุรกิจมันคงรอฟีเจอร์สมบูรณ์พร้อมทั้งหมดไม่ได้ ต้องเข็นเท่าที่ "พอรับได้" ออกมาก่อน ก่อนที่จะสายเกินไป แล้วที่เหลือค่อยๆ ปรับปรุงเพิ่มเติมไปเรื่อยๆ ซึ่งเราเห็นแอปเปิลและกูเกิลใช้ยุทธศาสตร์นี้มาก่อนแล้ว (Android รุ่นแรกแย่กว่านี้ด้วยซ้ำ ถ้าเห็น Android รุ่นแรกแล้วคงจินตนาการถึงทุกวันนี้ลำบาก)
จุดที่ผมคิดว่าน่าจับตาคือ WP7 วางรากฐานที่สำคัญให้กับ Windows Phone ในอนาคตหลายประการ เช่น
ไมโครซอฟท์เป็นบริษัทที่มีขนาดใหญ่มาก และเราจะเห็นว่าในทุกๆ ด้านของ WP7 มีบริการอื่นๆ ของไมโครซอฟท์คอยเสริมอยู่ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็น Xbox, Office, Bing, Windows Live ฯลฯ ซึ่งไม่มีคู่แข่งคนไหนมี (กูเกิลไม่มีเพลงและเกม แอปเปิลไม่มีแผนที่และ search)
ถ้าไมโครซอฟท์ฉลาดพอ อีกไม่ช้าเราจะเห็นการประสานเชื่อมต่อกันของผลิตภัณฑ์ฝ่ายต่างๆ ของไมโครซอฟท์ เพื่อมาปรากฎกายบน WP7 และช่วยผลักดันแพลตฟอร์มโดยรวมให้น่าสนใจมากขึ้น ที่เด่นที่สุดคงเป็นเกมทั้งจาก Xbox และ Microsoft Games Studio เดี๋ยวเราคงได้เห็นภาคเสริมยิบย่อยของ Age of Empire, Microsoft Flight, Halo, Gears of Wars, Fable แห่กันมาลง WP7 เป็นแน่แท้
ผมคิดว่าสิ่งที่สรุปสาระสำคัญของการเปิดตัว WP7 ในครั้งนี้คือ press release อันหนึ่งของไมโครซอฟท์ ซึ่งตั้งชื่อว่า A Fresh Start for the Smartphone
การเปิดตัว WP7 ไม่หวือหวาจนน่าประหลาดใจ แต่มันคือก้าวแรกสำหรับการกลับมาใหม่ (fresh start) ของยักษ์ใหญ่อย่างไมโครซอฟท์ และเมื่อเดินออกมาจากบ้านด้วยก้าวแรกอย่างมั่นคงแล้ว ก้าวที่สองและสามก็จะเดินเร็วขึ้นเรื่อยๆ
จับตาดูวิวัฒนาการของ Windows Phone กันให้ดีๆ ครับ มันจะพัฒนาตัวเองไปอย่างรวดเร็วแน่นอน และจับตาการแข่งขันของวงการสมาร์ทโฟนด้วยเช่นกัน สองสามปีก่อนเรายังมีแค่ Windows Mobile, Symbian (และ BlackBerry ในโลกอันห่างไกล) อยู่เลย วงการนี้เพิ่งอยู่ในยุคอรุณรุ่งเท่านั้น!!!