หลังจาก MeeGo ได้พัฒนามาสักพักหนึ่ง แม้จะค่อนข้างช้าเกินไปสำหรับตลาดโทรศัพท์มือถือ ส่วนหนึ่งคือต้องรอ Atom รุ่นที่พร้อมสำหรับโทรศัพท์จริง แต่ทิศทางของโครงการในช่วงหลังทาง MeeGo ก็ได้พยายามปรับไปยังตลาดที่ยังไม่อิ่มตัวเช่นแท็บเล็ตและระบบคอมพิวเตอร์ในรถ โดยแท๊บเล็ตดูจะเป็นตลาดแรกที่ทางอินเทลทุ่มพัฒนาเพื่อดันสินค้าลงสู่ตลาดให้ได้เพราะ Atom นั้นประหยัดไฟพอที่จะทำงานบนแท็บเล็ตได้นานพอ
MeeGo รุ่น 1.2 เป็นรุ่นแรกที่จะรองรับ MeeGo Tablet UX ซึ่งเป็นระบบติดต่อผู้ใช้แบบใหม่ที่สร้างขึ้นมาสำหรับแท็บเล็ตโดยเฉพาะ โดยภายในเรียกเฟรมเวิร์คตัวนี้ว่า MeeGo Touch Framework ที่พัฒนาต่อมาจาก Moblin ของอินเทลที่พัฒนาไว้เพื่อ MID ซึ่งคล้ายกันแต่รวมเอา Qt เข้ามาด้วย โดยตัว UI นั้นจะใช้ GPU ในการประมวลผลทั้งหมด ซึ่งก็เป็นไปในทางเดียวกับลินุกซ์สมัยใหม่ทุกวันนี้ที่ย้ายงานการประมวลผลส่วนติดต่อผู้ใช้ออกไปที่ GPU หมดแล้ว
ข้อดีสำคัญอย่างหนึ่งของ MeeGo คือแอพลิเคชั่นเกือบทั้งหมดที่พัฒนาอยู่บน Qt น่าจะนำมาคอมไพล์ใหม่เพื่อรันบน MeeGo Tablet ได้ทันทีซึ่งรวมถึงเดสก์ทอปแอพลิเคชั่นที่มีอยู่มากมาย ทีมงานของ MeeGo เองก็สาธิตความเป็นไปได้นี้ด้วยการพอร์ต Qt Creator ซึ่งเป็น IDE สำหรับการพัฒนา Qt เองให้ไปรันบน MeeGo ได้ และการที่รองรับทั้งเดส์ทอป, Symbian, รวมไปถึง Android ด้วยแล้ว แพลตฟอร์ม Qt ก็น่าจะทำให้เราสามารถพัฒนาแอพลิเคชั่นไปใช้งานหลายๆ ที่ได้โดยมีการแก้ไขน้อยกว่าแพลตฟอร์มอื่นๆ โดยที่ยังเข้าถึงความเร็วในระดับ native ได้
บทความนี้เป็นบทความชุดแรกในความร่วมมือระหว่าง Blognone และอินเทล ไมโครอิเล็กทรอนิกส์ (ประเทศไทย) ที่จะนำเสนออีกระบบปฏิบัติการหนึ่งที่เปิดเป็นโอเพนซอร์ส, มีเครื่องมือพัฒนาครบถ้วน, สามารถหาฮาร์ดแวร์มาเพื่อพัฒนาได้อย่างไม่ลำบากนัก, และมีโต้โผหลักอย่างอินเทลหนุนหลังพร้อมระบบตลาดขายแอพลิเคชั่นเพื่อให้นักพัฒนาสามารถสร้างรายได้ได้อย่างเป็นระบบโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย โดยบทความนี้เป็นบทความแรกในบทความหกบทความที่จะนำเสนออย่างต่อเนื่องหลังจานี้
บทความแรกจะเป็นการแนะนำ MeeGo Tablet ซึ่งเริ่มมีการวางจำหน่ายกันในต่างประเทศแล้วในชื่อ ExoPC โดยตัว MeeGo Tablet นั้นยังอยู่ในระดับ alpha เท่านั้น แม้เราจะมี netbook tablet อยู่แล้วมันก็อาจจะเพียงพอสำหรับการพัฒนาแอพลิเคชั่นเพื่อรอแท็บเล็ตจริงๆ มากกว่าจะนำมาใช้งาน
เนื่องจาก ExoPC ยังหาซือไม่ได้ในเมืองไทย บทความนี้จึงอาศัยเครื่องเสมือน (virtual machine) แทนเครื่องจริง โดยเริ่มจากดาวน์โหลดได้ที่นี่ เลือกส่วนของ meego-tablet เพื่อเลือกเป็นเวอร์ชั่นแท็บเล็ต
การงานบนโปรแกรม VirtualBox ให้ดาวน์โหลด meego-tablet-ia32-qemu-{version}-sda.raw แล้วแปลงให้เป็นไฟล์ .vdi ก่อน ด้วย VBoxManage ด้วยคำสั่ง
VBoxManage convertfromraw meego-tablet-ia32-qemu-${version}-sda.raw meego-tablet-ia32-qemu-${version}-sda.vdi
เมื่อเปิดเครื่องขึ้นมาจะเริ่มต้นหน้าจอแรกด้วย Lock screen ที่มีแถบด้านบนแสดงสถานะแบตเตอรี่, ความดังเสียง, ระดับสัญญาณ และการเชื่อมต่อ ตรงกลางแสดงเวลา และวันที่ สามารถเลื่อนรูปสามเหลี่ยมที่มีแม่กุญแจลากขึ้นเพื่อปลดล็อค
เมื่อเข้ามาแล้วจะมาถึงหน้า Home screen สำหรับใน MeeGo Tablet จะเรียกว่า Panels โดยมีแถบแสดงสถานะเช่นเดียวกับ Lock screen ในส่วนหลักแบ่งออกเป็น 2 ส่วนคือ ด้านซ้าย My Tablet แสดงการเชื่อมต่ออุปกรณ์ด้านนอก, แอพลิเคชั่นที่ใช้บ่อย สังเกตว่ามีแต่ไอคอน แต่ไม่มีชื่อแอฟลิเคชั่น รวมถึงปุ่มกดไปยังแอฟลิเคชั่นทั้งหมด และการตั้งค่า ส่วนด้านขวาคือ Friends เป็นส่วนของรายชื่อเพื่อน
แท็บด้านบนเลื่อนลงมาจะพบ การตั้งค่าเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต และเสียง สำหรับการตั้งค่าเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ต มี 2 แบบคือ ไร้สาย และมีสายซึ่งอาจจะแสดงให้เห็นว่าแท็บเล็ต Atom ตัวจริงก็น่าจะมีพอร์ตแลนใส่มาด้วยก็เป็นได้ สำหรับเสียง สามารถปรับเสียงได้โดยลากขึ้นลงปกติ
รายละเอียดการเชื่อมต่อ สามารถปรับเป็นโหมดเครื่องบินหมายถึงการเปิดการสื่อสารทุกชนิด และตรวจสอบข้อมูลการเชื่อมต่อได้
หน้าจอตั้งค่าเป็นรายการของหมวดที่จะเข้าไปตั้งค่าแอพลิเคชั่นที่ติดมากับตัว MeeGo สามารถตั้งค่าของ บลูทูธ, บราวเซอร์, บัญชีรายชื่อผู้ติดต่อ, อีเมล และอื่นๆ
ในส่วนการเลือกข้อความตัว MeeGo Tablet รองรับการเลือกข้อความเข้าสู่คลิปบอร์ดมาตั้งแต่ต้น โดนเมื่อกดค้างไว้จะมีเคอร์เพื่อให้ลากจุดเริ่มและสิ้นสุดของข้อความที่ต้องการใช้งาน
เช่นเดียวกับระบบปฎิบัติการเคลื่อนที่อื่นๆ MeeGo Tablet จะมาพร้อมกับแอพลิเคชั่นจำนวนหนึ่งเพื่อการใช้งานพื้นฐาน โดยส่วนสำคัญคือเบราเซอร์, แอพลิเคชั่นสำหรับการสื่อสารต่างๆ, แอพลิเคชั่นดูรูปภาพ, ที่อาจจะแปลกสักหน่อยคือมันมี Qt Creator มาด้วย ซึ่งน่าจะเป็นการสาธิตว่า MeeGo Tablet นั้นสามารรถใช้งาน Qt ได้เต็มรูปแบบมากกว่าจะตั้งใจให้ใครมาเขียนโปรแกรมจริงจังบนนี้จริงๆ
เบราเซอร์ของ MeeGo Tablet ภายในนั้นคือ Chrome (เช่นเดียวกับรุ่น netbook) ซึ่งมีข้อดีคือการทำงานที่รวดเร็ว แต่ข้อเสียสำคัญคือการวางตัวอักษรภาษาไทยยังคงมีปัญหา โดยทั่วไปแล้วระบบปฏิบัติการที่นำ Chrome เข้าไปฝังตัวมักจะใช้ตัว stable ข่าวดีคือปัญหาการวางตัวอักษรไทยใน Chrome นั้นถูกแก้ไขไปแล้ว ดังนั้นจึงเป็นไปได้มากว่าถึงเวลาจริงๆ MeeGo Tablet จะมาพร้อมกับ Chrome รุ่นใหม่กว่านี้
เรื่องน่าสนใจคือ MeeGo นั้นมาพร้อมกับ Adobe Flash ในตัว ถ้าใครติดประเด็นนี้ก็อาจจะอุ่นใจได้อีกเปลาะ
ระบบแชตในรุ่น Alpha นี้รองรับสามระบบคือ Google Talk, Jabber, และ Facebook น่าแปลกมันไม่รองรับ MSN Messenger
แอพลิเคชั่นแสดงรูปภาพที่จริงแล้วอินเทลสาธิตหลายครั้งว่าแอพสำหรับดูรูปภาพนี้รองรับมัลติทัชเต็มรูปแบบ แต่เนื่องจากการทดสอบทำด้วยเมาส์จึงยังยืนยันไม่ได้ว่ามันทำได้ในรุ่นพัฒนาหรือไม่
แอพลิเคชั่นอื่นๆ จะเป็นการเติมเต็มให้กับระบบปฎิบัติการให้เพื่อให้ทำงานพื้นฐานได้ครบถ้วนเช่น ปฎิทิน, เพลง, วิดีโอ, เครื่องคิดเลข
ขณะที่ระบบปฎิบัติการอื่นๆ พยายามซ่อนความเป็นลินุกซ์ออกจากผู้ใช้เต็มที่ MeeGo รุ่นนี้มาพร้อมกับ IDE, โปรแกรมดีบั๊ก, และเทอร์มินัล ไม่มีความชัดเจนว่าชุดเครื่องมีเหล่านี้จะมีอยู่จริงๆ ในรุ่นที่วางขายหรือไม่ แต่ถ้ามีจริง MeeGo อาจจะหลายเป็นแท็บเล็ตที่ geek ทีสุดในตลาดเลยทีเดียว
เทอร์มินัลเช่นเดียวกับที่เราเห็นในลินุกซ์ทั่วไป แม้การใช้งานจริงจะไม่จำเป็นต้องเปิดเทอร์มินัลเลย แต่ก็แสดงให้เห็นว่าเราสามารถใช้ MeeGo ในแบบเดียวกับการใช้งานลินุกซ์อื่นๆ ได้
Qt Creator ตัวเต็ม เป็นแอพลิเคชั่นที่น่าแปลกใจที่สุดเท่าที่แท็บเล็ตตัวหนึ่งจะมี ในรุ่นที่ใส่มาด้วยยังขาดเอกสารที่ควรมาด้วยกับ Qt Creator รวมถึงไฟล์ที่ใช้สำหรับทำ Syntax Highlight แต่อย่างไรก็ตาม มันเป็น IDE จริงที่ใช้งานได้จริง
ก่อนที่ใครจะทดสอบ Meego Tablet ด้วยตัวเอง อาจจะต้องเตือนกันก่อนว่ามันยังเป็นรุ่น pre-alpha ที่อาจจะมีปัญหาอยู่จำนวนหนึ่ง ที่สำคัญคือระบบติดต่อผู้ใช้ทั้งหมดนั้นต้องการการเร่งความเร็วด้วยชิปกราฟิกซึ่งการรันในเครื่องเสมือนแม้จะสะดวกที่ไม่ต้องการเครื่องเฉพาะ แต่ตอบสนองของหน้าจอนั้นจะกระตุกมากจนทำงานจริงได้ยาก
อย่างไรก็ตาม MeeGo แสดงให้เราเห็นถึงอีกเฟรมเวิร์คคือ MeeGo Touch ที่สามารถอยู่ร่วมกับ Qt ทั้งในแบบ QML ที่สามารถรันบน MeeGo Handset สำหรับโทรศัพท์, และเดสก์ทอปได้ หรือกระทั่ง Qt ตัวปรกติที่ใช้ในการพ้ฒนาแอพลิเคชั่นเดสก์ทอป ก็สามารถพอร์ตมารันบน MeeGo ได้จริง อย่างที่เราเห็น Qt Creator ใน MeeGo Tablet นี้
ความน่าสนใจของ MeeGo จึงมาอยู่ที่การสร้างซอฟต์แวร์ได้เร็ว ตัว Qt ที่มีเอกสารจำนวนมากและมีการใช้งานมายาวนานแล้วและความเป็นลินุกซ์เต็มรูปแบบ การเข้ากับลินุกซ์เต็มรูปแบบทำให้เราคาดหวังการใช้งานเพิ่มเติมจาก MeeGo ได้หลากหลายไม่ว่าจะเป็นคีย์บอร์ด, เมาส์,Flash drive, หรือกระทั่ง 3G dongle ที่วางขายในราคาถูกเต็มท้องตลาด และนักพัฒนาอย่างเราอาจจะสร้างแอพลิเคชั่นที่หลากหลายได้อีกมากจากความเปิดกว้างนี้