Blognone เคยนำเสนอเรื่องของ Maker Movement ที่มีแกนกลางอยู่ที่นิตยสาร Make มาแล้วครั้งหนึ่ง
ล่าสุดผมมีโอกาสผ่านไป Maker Media Lab ในซานฟรานซิสโก ซึ่งเป็นห้องแล็บที่เพิ่งเปิดใหม่ของนิตยสาร Maker และเปรียบเสมือน "หน้าบ้าน" ต้อนรับชาว Maker จากทั่วโลก เลยนำภาพมาฝาก เผื่อจะเป็นแรงบันดาลใจสำหรับชาว Maker ในไทยกันบ้าง
ภาพโดย Kevin Cole (Creative Commons, Wikipedia)
ต้องเกริ่นก่อนว่าสถานที่ตั้งของ Maker Media Lab อยู่ที่ Palace of Fine Arts ซึ่งเป็นสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ของเมืองซานฟรานซิสโกครับ
ชื่อ Palace of Fine Arts มีคำว่า "palace" แปะอยู่ในชื่อ แต่ไม่ได้เป็นพระราชวังจริงๆ หรอกนะครับ มันเป็นสิ่งปลูกสร้างเมื่อปี 1915 หรือมีอายุ 100 ปีพอดี มันถูกสร้างขึ้นมาสำหรับงานเอ็กซ์โป Panama–Pacific International Exposition ซึ่งมีศักดิ์ฐานะเป็นงาน world's faire ในยุคนั้น จัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองการสร้างคลองปานามา ที่เชื่อมมหาสมุทรแอตแลนติกกับแปซิฟิกเข้าด้วยกัน
เมืองซานฟรานซิสโกเอาชนะเมืองอื่นๆ ได้สิทธิจัดงานเอ็กซ์โปครั้งนี้ ทางเมืองเลยแบ่งพื้นที่บริเวณริมทะเลทางตอนเหนือของเมืองสำหรับจัดงาน งานเอ็กซ์โปครั้งนั้นเต็มไปด้วยนวัตกรรมใหม่ทางด้านวิทยาศาสตร์ เครื่องกล เครื่องยนต์ รถยนต์ ฯลฯ ที่เป็นของใหม่ที่สุดของโลกในช่วงเวลานั้น และถูกจดจำในฐานะงานเอ็กซ์โปที่กระตุ้นให้เกิดนวัตกรรมและสิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆ ของมนุษยชาติ
หลังงานผ่านพ้นไป สิ่งปลูกสร้างต่างๆ ถูกรื้อถอนเพื่อปรับพื้นที่ไปทำอย่างอื่น (ปัจจุบันเป็นย่านที่อยู่อาศัย) เหลือเพียง The Palace of Fine Arts ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์จัดแสดงงานศิลปะ ที่ยังหลงเหลืออยู่จนมาถึงปัจจุบัน
ภาพมุมสูงของงานเอ็กซ์โปปี 1915 จาก Wikipedia
Palace of Fine Arts เป็นอาคารที่ถูกสร้างขึ้น (อย่างจงใจ) ด้วยสถาปัตยกรรมคลาสสิกแบบกรีกและโรมัน ตัววิหารหลักที่อยู่ตรงกลางเป็นอาคารโล่งๆ ไม่ได้ใช้ทำอะไรเป็นพิเศษ (ปัจจุบันก็คือเป็นแหล่งท่องเที่ยวให้มาถ่ายรูป) แต่ด้านหลัง Palace of Fine Arts เป็นโกดังขนาดใหญ่ที่เคยใช้จัดแสดงสมัยงานเอ็กซ์โปนั่นเอง
เมื่อต้นปีนี้เอง (กุมภาพันธ์ 2015) อาคารด้านหลัง Palace of Fine Arts ถูกปรับปรุงครั้งใหญ่โดยใช้ชื่อว่า Innovation Hangar (หรือเรียกย่อว่า iHangar) เป้าหมายของมันคือใช้เป็นพื้นที่สำหรับบ่มเพาะนวัตกรรมของโลกยุคใหม่ ตามสปิริตเดิมที่เคยเกิดขึ้นเมื่อ 100 ปีก่อน (อ้างอิง)
iHangar เชิญบริษัทไอที สตาร์ตอัพ และสถาบันศึกษาหลายแห่งมาเข้าร่วม ซึ่งก็รวมถึง Maker Media Lab ด้วย (งาน MakerCon Bay Area 2015 ซึ่งเป็นงานใหญ่ประจำปีของนิตยสาร Maker และงาน Maker Faire ที่ใหญ่ที่สุดในโลก ก็ย้ายมาจัดที่นี่ งานเริ่มวันพรุ่งนี้ 12 พ.ค. - อ้างอิง)
เกริ่นมาตั้งยาวเพื่อจะบอกว่า Maker Media Lab คือห้องแล็บเล็กๆ ในแง่พื้นที่ แต่มันสืบทอดจิตวิญญาณของเหล่านักประดิษฐ์ทั้งหลายที่สั่งสมมายาวนาน 100 ปี
ว่าแล้วก็เข้าเรื่องกันเลยครับ เริ่มจากเดินเข้ามาใน iHangar แล้วจะพบกับหุ่นยนต์ Maker Faire สีแดงเตะตาโดดเด่นมาก ส่วนห้องข้างหลังนั่นคือเป้าหมายของเรา Maker Media Lab นั่นเอง
บรรยากาศภายใน iHangar ครับ เป็นโกดังหลังคาสูง ภายในมีห้องทำงาน-จัดแสดงผลงาน 2 ชั้น
ด้านหน้าของ iHangar มีนิทรรศการอธิบายความเป็นมาของ Palace of Fine Arts และมีคาเฟ่เล็กๆ สำหรับทานอาหาร
เข้ามาใน Maker Media Lab เจอกับกลุ่มนักเรียนคณะใหญ่เข้ามาพอดี เลยไม่มีโอกาสคุยกับเจ้าหน้าที่มากนัก แต่บรรยากาศการเรียนรู้น่าสนใจมาก นักเรียนกระตือรือล้น และเจ้าหน้าที่ก็ยินดีให้คำตอบ ให้คำอธิบายกับทุกคน
ตัวอย่างของที่มีโชว์ในแล็บได้แก่ โดรน
แล้วก็พวกงานพิมพ์ 3 มิติมากมาย บูตนี้จัดแสดงโดยบริษัท Octave ที่ทำเครื่องพิมพ์ 3 มิติอยู่แล้ว
อุปกรณ์ไฮเทคอย่าง Oculus Rift ก็มีให้ลอง เด็กๆ ลองเล่นกันอย่างสนุกสนาน (ใครไม่เคยเห็นก็ลองอ่านรีวิวของ Blognone ประกอบ)
สรุปคือ Maker Media Lab เป็นห้องแล็บเล็กๆ พื้นที่ไม่เยอะ ของนำมาโชว์ไม่ต้องแพงมากมาย แต่มันมีความสำคัญในฐานะพื้นที่กลาง (common space) สำหรับการแลกเปลี่ยนและพบปะกันระหว่างคนที่มีจิตวิญญาณ maker ด้วยกัน ตัวอย่างการใช้งานที่น่าสนใจคือ ใช้เป็นที่ประชุมของเหล่าอาสาสมัครในการร่วมจัดงาน MakerCon เป็นต้น (ภาพจาก Makezine)
ผมคิดว่าสปิริตลักษณะนี้เป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับวงการ maker เมืองไทย ระยะหลังเรามี maker space ลักษณะนี้เกิดขึ้นหลายแห่ง ก็อยากฝากภารกิจของการผลักดันวงการ maker บ้านเราให้เกิดได้และอยู่อย่างยั่งยืนในระยะยาวครับ (ไว้จะค่อยๆ ไปสัมภาษณ์มาให้อ่านกัน)
