เชื่อว่าหลายคนยังจำกันได้กับมหากาพย์คดีสิทธิบัตรระหว่าง Apple และ Samsung ที่จะกลายเป็นหน้าหนึ่งของประวัติศาสตร์วงการไอทีกับคำตัดสินมูลค่าเงินชดเชยที่ Apple ผู้ชนะคดีจะได้รับจากการที่ Samsung ละเมิดสิทธิบัตรเป็นมูลค่าสูงกว่า 1 พันล้านดอลลาร์ ตอนนี้ตัวเลขเงินชดเชยอาจหายไปวูบเดียวกว่า 500 ล้านดอลลาร์ หลังสิทธิบัตรสำคัญฉบับหนึ่งของ Apple ที่เกี่ยวพันคดีนี้เพิ่งถูกพิจารณาใหม่ว่าเป็นโมฆะ
ไล่เรียงกันเสียก่อนว่าการต่อสู้ครั้งยิ่งใหญ่นี้ยกแรกมีการกล่าวอ้างว่าต่างฝ่ายต่างละเมิดสิทธิบัตร จนท้ายที่สุดศาลตัดสินว่า Apple มิได้ละเมิดสิทธิบัตรของ Samsung ทว่า Samsung ได้ละเมิดสิทธิบัตรของ Apple จริงหลายรายการ ทั้งการออกแบบ UI เรื่อง Bounce-back, Multi-touch, Pinch-to-Zoom และ Tap-to-Zoom รวมถึงสิทธิบัตรการออกแบบสมาร์ทโฟนสี่เหลี่ยมมุมมนกับหน้าจอสัมผัส ซึ่งบทสรุปก็คือศาลสั่ง Samsung จ่ายเงินชดเชยประมาณ 1.05 พันล้านดอลลาร์
ต่อมาผู้พิพากษา Lucy Koh ที่ทำหน้าที่ไต่สวนพิพากษาคดีนี้ พิจารณาเห็นว่าคณะลูกขุนที่ออกคำตัดสินข้างต้น มีการคำนวณตัวเลขความเสียหายที่ Apple พึงได้รับเงินชดเชยผิดพลาดไปบางส่วน โดยการคำนวณส่วนที่ว่านั้นคิดตามยอดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ 14 รุ่นของ Samsung ที่ได้ขายออกไป จึงได้ยกเอาตัวเลขในส่วนที่เกี่ยวพันกับผลิตภัณฑ์ 14 รุ่นนั้นอันมีมูลค่า 450 ล้านดอลลาร์ มาทำการคำนวณเสียใหม่ จนมีการแก้ไขเป็น 290 ล้านดอลลาร์ ทำให้ยอดเงินค่าปรับรวมของคดีเปลี่ยนจาก 1.05 พันล้านดอลลาร์ มาเหลือ 890 ล้านดอลลาร์
หลังจากนั้น 2 คู่แข่งผู้ผลิตสมาร์ทโฟน ก็สู้คดีกันอีกยกที่ 2 คราวนี้มีคำตัดสินว่า Apple ละเมิดสิทธิบัตรของ Samsung จำนวน 1 รายการเรื่องการบันทึกเสียงและภาพ ส่วน Samsung ถูกตัดสินว่าละเมิดสิทธิบัตร data syncing, slide-to-unlock และ autocomplete เบ็ดเสร็จยกนี้ Samsung โดนสั่งปรับเงินให้ Apple อีก 119.6 ล้านดอลลาร์ รวมกับตัวเลข 890 ล้านดอลลาร์จากคดีในยกแรก เท่ากับว่า Samsung ต้องจ่ายเงินค่าละเมิดสิทธิบัตรให้ Apple ถึง 1 พันล้านดอลลาร์
ทว่าจุดพลิกผันอีกครั้งหนึ่งของมหากาพย์นี้เพิ่งจะหวนสู่พื้นที่นำเสนอข่าวอีกครั้ง หลังแผนกรื้อคดีกลางของ USPTO ได้มีคำวินิจฉัยในเบื้องต้น (non-final rejection) ว่าสิทธิบัตรการออกแบบตัวเครื่องสมาร์ทโฟนของ Apple นั้นเป็นโมฆะ (หมายเลขสิทธิบัตร D618,677) ซึ่งสิทธิบัตรฉบับนี้เป็นฉบับสำคัญของการต่อสู้คดีระหว่าง Apple และ Samsung มาตั้งแต่การเปิดศึกรอบแรก โดยสมาร์ทโฟนตัวสำคัญที่ถูกตัดสินว่าละเมิดสิทธิบัตรฉบับนี้ก็ดังเช่น Galaxy S, Galaxy S 4G, Galaxy S II
สำหรับเหตุผลที่มาของคำวินิจฉัยนี้ ได้มีการชี้แจงไว้ด้วยเหตุผลสำคัญ 2 ประการ อย่างแรกคือ สิทธิบัตร D618,677 ของ Apple นี้มีรายละเอียดแตกต่างจากเอกสารที่ใช้ยื่นขอจดสิทธิบัตร (patent application) ดังนั้นจึงไม่อาจอ้างเอาเนื้อหาจากคำขอจดสิทธิบัตรมาเป็น prior art เพื่ออ้างเป็นสิทธิบัตรการออกแบบได้ ส่วนเหตุผลอีกข้อ USPTO ระบุว่าสิทธิบัตรนี้เป็นโมฆะเนื่องจากมีหลักฐานชัดเจนว่ามีผลิตภัณฑ์ของ LG และผู้ผลิตอุปกรณ์จากญี่ปุ่นอีกราย ได้ออกแบบสินค้าในรูปลักษณะนี้มาก่อนการอนุมัติสิทธิบัตร D618,677 แล้ว
หากคำวินิจฉัยนี้ถูกยืนยันไม่เปลี่ยนแปลงในภายหลังอีก จะมีผลให้มูลค่าเงินชดเชยที่ Samsung ต้องจ่ายนั้น ลดลงทันทีจาก 1 พันล้านดอลลาร์ เหลือ 548 ล้านดอลลาร์ ทว่าเรื่องคงยังไม่จบเพียงเท่านี้ เพราะคดีนี้ยังเหลือชั้นศาลฎีกาให้ต่อสู้กันได้อีก หากว่าฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดยังไม่พอใจกับบทสรุปที่ออกมาในตอนนี้
ที่มา - Apple Insider, MacRumors, ข้อมูลสิทธิบัตรจาก FPO